Chỉ thị là gì? 

Theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũ thì chỉ thị là một văn bản quy phạm pháp luật. Song đến hiện tại, tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 thì không có khái niệm về chỉ thị.

Chỉ thị được ban hành bởi:

– Thủ tướng Chính phủ: Chỉ thị của cơ quan này thường nêu các biện pháp chỉ đạo, phối hợp hoạt động của thành viên Chính phủ; đôn đốc, kiểm tra hoạt động của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Uỷ ban nhân dân các cấp trong việc thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật.

– Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ: Chỉ thị của cơ quan này thường quy định các biện pháp để chỉ đạo, đôn đốc, phối hợp và kiểm tra hoạt động của các cơ quan, đơn vị thuộc ngành, lĩnh vực do mình phụ trách trong việc thực hiện văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên và của mình.

– Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao: Chỉ thị của cơ quan này thường quy định các biện pháp để bảo đảm việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát nhân dân các cấp và quy định những vấn đề khác thuộc thẩm quyền của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và hiệu lực?

Theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũ thì chỉ thị là một văn bản quy phạm pháp luật. Song đến hiện tại, tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 thì không có khái niệm về chỉ thị.

Đồng thời Tại điều 4 của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định về hệ thống văn bản quy phạm pháp luật gồm: hiến pháp; bộ luật, luật, nghị quyết của Quốc hội; pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội; lệnh, quyết định của chủ tịch nước, Nghị định của chính phủ; quyết định của thủ tướng chính phủ; hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao ban hành nghị quyết; Thông tư của chánh án tòa án nhân dân tối cao; Nghị quyết của hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Quyết định của ủy ban nhân dân tỉnh; nghị quyết của hội đồng nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; nghị quyết của hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn; ủy ban nhân dân cấp xã ban hành quyết định.

Như vậy Trong nội dung trên không có đề cập đến chỉ thị của Thủ tướng chính phủ, Và theo khoản 3 Điều 3 Nghị định 30/2020/NĐ-CP, văn bản hành chính là văn bản hình thành trong quá trình chỉ đạo, điều hành, giải quyết công việc của các cơ quan, tổ chức.

Chỉ thị có phải là văn bản quy phạm pháp luật không?

Văn bản Quy phạm pháp luật là văn bản có chứa QPPL, được ban hành theo đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Theo Điều 4 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 (sửa đổi 2020), hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành bao gồm:

– Hiến pháp của Quốc hội;

– Bộ luật của Quốc hội;

– Luật của Quốc hội;

– Nghị quyết của Quốc hội;

– Pháp lệnh của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;

– Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;

– Nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

– Nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

– Lệnh của Chủ tịch nước;

– Quyết định của Chủ tịch nước;

– Nghị định của Chính phủ;

– Nghị quyết liên tịch giữa Chính phủ với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

– Quyết định của Thủ tướng Chính phủ;

– Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

– Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao;

– Thông tư của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

– Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ;

– Thông tư liên tịch giữa Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ;

– Quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước;

– Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh;

– Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

– Văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt;

– Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện;

– Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện;

– Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp xã;

– Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã.

Như vậy, theo pháp luật hiện hành thì chỉ thị không phải là văn bản quy phạm pháp luật.

Như vậy căn cứ những quy định trên thì chỉ thị là một loại văn bản hành chính hình thành trong quá trình chỉ đạo, điều hành, giải quyết công việc của các cơ quan, tổ chức.

Điều 7 Nghị định 30/2020/NĐ-CP quy định văn bản hành chính gồm các loại văn bản sau: Nghị quyết (cá biệt), quyết định (cá biệt), chỉ thị, quy chế, quy định, thông cáo, thông báo, hướng dẫn, chương trình, kế hoạch, phương án, đề án, dự án, báo cáo, biên bản, tờ trình, hợp đồng, công văn, công điện, bản ghi nhớ, bản thỏa thuận, giấy ủy quyền, giấy mời, giấy giới thiệu, giấy nghỉ phép, phiếu gửi, phiếu chuyển, phiếu báo, thư công.

Và theo khoản 3 Điều 3 Nghị định 30/2020/NĐ-CP, văn bản hành chính là văn bản hình thành trong quá trình chỉ đạo, điều hành, giải quyết công việc của các cơ quan, tổ chức.

Nội dung chỉ thị

Pháp luật hiện tại không có định nghĩa cụ thể về chỉ thị. Tuy nhiên, căn cứ thực tế, chúng ta có thể đưa ra một số nội dung chủ yếu trong các Chỉ thị thường gặp gồm:

– Phổ biến, tuyên truyền, triển khai thực hiện các văn bản của cấp trên

– Đề ra các biện pháp tổ chức thực hiện cho các tổ chức, cá nhân có liên quan: